Nie od dziś wiadomo, że pracownik to wizytówka pracodawcy. Wydaje się więc, że określony strój w pracy to wymóg wręcz niezbędny. Dotyczy to w szczególności salonów kosmetycznych, w których wygląd i estetyka to cechy numer jeden. I nierzadko klientki przy pierwszej wizycie zwracają właśnie na to uwagę. Jak to więc jest? Czy można narzucić pracownikowi określony strój?
Izabela Kaźmierczak-Kamiennik
Co znajdziesz w artykule?
Wymagany strój a kodeks pracy
Art. 1041. [Podstawowe elementy regulaminu pracy]
§ 1. Regulamin pracy, określając prawa i obowiązki pracodawcy i pracowników związane z porządkiem w zakładzie pracy, powinien ustalać w szczególności:
- organizację pracy, warunki przebywania na terenie zakładu pracy w czasie pracy i po jej zakończeniu, wyposażenie pracowników w narzędzia i materiały, a także w odzież i obuwie robocze oraz w środki ochrony indywidualnej i higieny osobistej.
Na podstawie powyższego artykułu można by uznać, że dotyczy to wyłącznie typowej odzieży roboczej dotyczącej fabryk i pracowników fizycznych.
Nic bardziej mylnego! Równie dobrze może dotyczyć określonego dress code w Twoim salonie. Takie stanowisko prezentowane jest również wśród prawników:
Za dopuszczalne należy uznać także sprecyzowany ubiór spełniający kryteria wskazane przez pracodawcę, co jest istotne, zwłaszcza gdy pracownik reprezentuje przedsiębiorstwo w kontaktach z klientami i kontrahentami. [1]
Oczywiście musi się to odbywać z poszanowaniem zasady ochrony dóbr osobistych pracownika.
Powyższe więc daje jasno do zrozumienia, że zasady dotyczące stroju powinny być określone w regulaminie pracy. A jeżeli u pracodawcy nie ma regulaminu pracy – to w umowie o pracę lub w inny udokumentowany sposób.
Dlaczego? Z bardzo prostego względu – aby można było egzekwować jego przestrzeganie. A czy w związku z wymaganiami dotyczącymi stroju pracodawca ma jakieś obowiązki?
Wymagany strój a obowiązki pracodawcy
Poza powyższym należy pamiętać, że kodeks pracy wskazuje wprost, że:
Art. 2377. § 1. Pracodawca jest obowiązany dostarczyć pracownikowi nieodpłatnie odzież i obuwie robocze, spełniające wymagania określone w Polskich Normach:
1) jeżeli odzież własna pracownika może ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu;
2) ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy.
W związku z tym w Twoim salonie ze względów sanitarnych lub technologicznych, a także w przypadku ryzyka zniszczenia czy zabrudzenia, masz obowiązek zapewnić odpowiednią odzież swoim pracownikom.
A jeżeli przychodzą we własnej odzieży to płacić za pranie:
Art. 2377§ 2. Pracodawca może ustalić stanowiska, na których dopuszcza się używanie przez pracowników – za ich zgodą – własnej odzieży i obuwia roboczego, spełniających wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy.
§ 4. Pracownikowi używającemu własnej odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z § 2, pracodawca wypłaca ekwiwalent pieniężny w wysokości uwzględniającej ich aktualne ceny.
Ile wynosi ekwiwalent?
Nie ma określonej stawki minimalnej, czy maksymalnej w przepisach prawa pracy. Najważniejsze co pracodawca musi wziąć pod uwagę to koszt wody, prądu i środków czystości oraz częstotliwość prania.
Biżuteria i inne elementy garderoby
Zachodzi jeszcze pytanie, czy można żądać od pracownika, aby na czas pracy ściągał biżuterie? Oczywiście, że tak i jest to także podyktowane względami bezpieczeństwa i higieny pracy. I to również powinno być ujęte w zasadach dotyczących stroju w pracy.
Co z osobami innymi niż pracownicy?
Jeżeli w salonie poza pracownikami współpracujesz także z podwykonawcami na zasadzie np. zlecenia, powinnaś/powinieneś zadbać, aby odpowiednie regulacje w zakresie stroju znalazły się w umowie.
Izabela Kaźmierczak-Kamiennik
Prawniczka, ekspertka prawa pracy i umów w biznesie. W sieci i mediach społecznościowych działa jako Prawnik Izabela. Jej misją jest wspieranie przedsiębiorców w byciu świadomym i profesjonalnym pracodawcą. Realizuje ją, wskazując odpowiednie narzędzia prawne w celu minimalizowania sytuacji kryzysowych i prowadzenia biznesu w sposób płynny.
[1] S. Sobczyk, D. Dörre-Kolasa, M. Gładoch, J. Jarguz, P. Korus, L. Mitrus, P. Nowak, J. Stelina, M. Zieleniecki, w: Kodeks pracy. Komentarz. Komentarz do art. 104[1], red. L. Mitrus, s.613.
