Marketing w branży kosmetologicznej opiera się na prezentowaniu zdjęć. Dużą popularnością cieszą się fotografie metamorfoz „przed i po”. Prezentacja efektów pracy w salonie urody to jedna z najprostszych form promocji gabinetu. Takie działanie jest proste i skuteczne. Trzeba jednak pamiętać o odebraniu zgody na rozpowszechnienie wizerunku. Dotyczy to zarówno wizerunku klienta, jak i pracownika.
Natalia Stojanowska
Prawo gwarantuje każdemu ochronę wizerunku. Publikacja wizerunku bez zgody może stanowić niedopuszczalną ingerencję w prywatność. Wizerunek to dobro osobiste człowieka oraz dana osobowa.
Jest on chroniony także w aspekcie praw autorskich i praw pokrewnych. Nie można używać wizerunku pracownika lub klienta wedle własnego uznania i co do zasady bez jego zgody. Pracownik lub klient ma prawo sprzeciwić się publikowaniu jego wizerunku.
Co znajdziesz w artykule?
Zgoda na wykorzystywanie wizerunku
Zgoda musi być dobrowolna, konkretna, wyrażona w sposób świadomy oraz jednoznacznie. Osoba udzielająca zgody musi mieć pełną świadomość formy przedstawienia jej wizerunku, miejsca i czasu publikacji.
Należy poinformować klienta lub pracownika czy wizerunek zostanie zestawiony z sylwetkami innych osób. Powinno się również poinformować o treści towarzyszącego opisu lub komentarza. W określonych sytuacjach można odwołać wyrażoną zgodę.
Czy ustna zgoda wystarczy?
Z jednej strony zgoda może być udzielone w dowolnej formie, w tym ustnie. Z drugiej jednak strony zgoda powinna być wyraźna i konkretna. Dlatego w celu uniknięcia wątpliwości właściciele gabinetów kosmetycznych i zabiegów estetycznych powinni dokumentować uzyskanie zgody.
Klient lub pracownik może złożyć oświadczenie na kartce, w mailu czy w wiadomości za pośrednictwem komunikatora.
Co powinno zawierać oświadczenie?
Prawidłowo udzielona zgoda zawiera co najmniej poniższe elementy:
- informację czy zgodę udzielono odpłatnie, czy nie
- cel i zakres wykorzystywania wizerunku oraz sposób jego wykorzystywania
- konsekwencje udzielenia zgody
- czas jej obowiązywania
- terytorium, na którym będzie wykorzystany wizerunek
- datę i podpis klienta lub pracownika
Zgoda musi dotyczyć konkretnego wizerunku. Na przykład konkretnego zdjęcia.
Czy jedna zgoda wystarczy?
Nie zawsze jedna zgoda wystarczy. Dobra zgoda na wykorzystanie wizerunku jest precyzyjna i szczegółowa. Klient lub pracownik musi wiedzieć na co się zgadza.
Na przykład właściciel gabinetu poprosił pracownika o wyrażenie zgody na wykorzystanie jego wizerunku wyłącznie na stronie internetowej. W konsekwencji należy uzyskać kolejną zgodę na wykorzystanie tego samego zdjęcia w materiałach promocyjnych gabinetu (np. w ulotce).
Kiedy zgoda nie jest potrzebna?
- Wizerunek jest szczegółem całości
Zgoda nie jest konieczna w sytuacji, gdy rozpowszechnienie wizerunku dotyczy osoby stanowiącej jedynie szczegół całości. Na przykład wizerunek utrwalono podczas imprezy publicznej, a sylwetka stanowi jedynie szczegół całej fotografii.
Zgoda będzie jednak potrzebna, jeżeli wizerunek osoby jest elementem kluczowym fotografii lub skadrowano zdjęcie.
- Wizerunek osoby powszechnie znanej
Nie potrzebujemy zgody na rozpowszechnienie wizerunku osoby powszechnie znanej w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych. Na przykład można wykorzystać zdjęcie powszechnie znanego szkoleniowca branży beauty, który poprowadził szkolenie trenerskie.
Jeżeli jednak szkoleniowiec przyjdzie do gabinetu kosmetologicznego w celu wykonania zabiegu, to należy go traktować jak każdego innego klienta. Wykorzystanie i rozpowszechnienie wizerunku takiej osoby wymaga zgody.
- Zapłata za pozowanie
Zgoda nie jest potrzebna, jeżeli osoba otrzymała zapłatę za pozowanie. Trzeba jednak bardzo szczegółowo określać w umowie w jakim celu będzie wykorzystywany wizerunek czy sposób jego wykorzystywania. W celu uniknięcia wątpliwości w umowie można zastrzec w jakich sytuacjach nie można wykorzystywać wizerunku.
Wachlarz kar za niedopełnienie obowiązku…
Wykorzystywanie wizerunku pracownika lub klienta w internecie wymaga jego zgody. Zgoda na rozpowszechnienie wizerunku musi być wyraźna i konkretna. Pracownik lub klient musi jednoznacznie zgodzić się na wykorzystanie jego wizerunku.
Przepisy prawa przewidują szeroki wachlarz możliwości ukarania osoby, która dopuszcza się wykorzystywania wizerunku bez zgody. Pracownik lub klient, którego prawa zostały naruszone, może żądać:
- zaprzestania wykorzystywania wizerunku
- złożenia oświadczenia odpowiedniej treści i formie
- zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty sumy pieniężnej na określony cel społeczny
- w przypadku poniesienia szkody majątkowej – odszkodowania
Nie można zapominać także o RODO (GDRP). Wykorzystywanie zdjęcia pracownika lub klienta bez jego zgody może wiązać się z karą administracyjną. Kara ta może wynieść nawet do 20 mln złotych lub 4% rocznego obrotu przedsiębiorstwa.
Natalia Stojanowska
Radca prawny, mediatorka, praktykuje prawo w dziedzinie umów, e-commerce, RODO, zarządzania bezpieczeństwem informacji. Absolwentka Programu LL.M. – prawo amerykańskie na Uniwersytecie Oregońskim w Oregonie, USA. Wspiera prawnie biznesy online w ich działalności. Pomaga przy tworzeniu sklepów online i wprowadzaniu e-produktów do sprzedaży online. Pokazuje, jak sprzedawać w sieci zgodnie z prawem. Autorka książki „Konkurs w social mediach. Jak przeprowadzić go zgodnie z prawem?” Na swoim blogu www.stojanowska.com/blog pomaga przedsiębiorcom zrozumieć zawiłości prawne.