Zabiegi iniekcyjne wypełniaczami na bazie kwasu hialuronowego zajmują drugie miejsce w rankingu cieszących się popularnością zabiegów upiększających, ale nie chirurgicznych. Łatwość przeprowadzenia zabiegu i efekty są największymi atutami tego zabiegu.
Pomimo wysokiego stopnia bezpieczeństwa żeli na bazie kwasu hialuronowego, przypadki powikłań jednak mogą wystąpić. Ilość takich powikłań wzrasta wraz z popularnością tego rodzaju zabiegów. Wśród powikłań znajduję się również reakcja alergiczna na wypełniacze.
Według lekarza Tahera Bhojani-Lynch pacjent musi być bezdyskusyjnie poinformowany o możliwości rozwinięcia i pojawienia się takich reakcji, nawet jeśli mogą one wystąpić kilka miesięcy po przeprowadzeniu zabiegu.
Rodzaje reakcji alergicznych na wypełniacze. Klasyfikacja według czasu pojawienia się objawów.
Reakcje nadwrażliwości – w zależności od czasu pojawienia się objawów – dzielą się na dwa rodzaje: natychmiastowe i opóźnione.
- Reakcje alergiczne pierwszego typu rozwijają się w ciągu kilku minut, godzin od momentu wprowadzenia wypełniacza w tkanki; są spowodowane reakcją układu odpornościowego za pośrednictwem IgE na wprowadzony preparat. Mogą wystąpić, na przykład, w postaci obrzęku Quinckego lub reakcji anafilaktycznej po pierwszej lub wielokrotnej styczności z alergenem.
- Reakcja anafilaktyczna jest reakcją patologiczną, charakteryzującą się rozwojem ostrej alergicznej ogólnoustrojowej reakcji, zagrażającej życiu u wstępnie uczulonych pacjentów.
Do rozwoju reakcji anafilaktycznych często przyczyniają się następujące czynniki: ukąszenia owadów, żywność i lekarstwa.
Praca kosmetologa z pewnością wiąże się z ryzykiem reakcji anafilaktycznej. Dlatego każdy specjalista musi doskonale opanować algorytm opieki w nagłych przypadkach nad pacjentem.
Obecność pieczenia, rumienia i obrzęków charakteryzuje reakcje nadwrażliwości typu opóźnionego. Przez pośrednictwo interakcji antygenu głównie z limfocytami T rozwijają się w ciągu 48–72 godziny (ale również w terminie późniejszym) po wprowadzeniu wypełniacza; i mogą utrzymywać się przez kilka miesięcy.
Reakcje alergiczne typu opóźnionego pojawiają się minimum po 3 miesiącach od momentu wprowadzenia wypełniaczy tkankowych.
Jakie są przyczyny pojawienia się reakcji alergicznych na wypełniacze HA?
Etiologia opóźnionej nadwrażliwości w odpowiedzi na wprowadzenie wypełniacza na bazie kwasu hialuronowego nie jest w pełni poznana. Wśród czynników wpływających są wyodrębnione:
Opóźnione stany zapalne – bardzo rzadko występujące powikłania; mogą rozwijać się po wprowadzeniu wypełniaczy na bazie kwasu hialuronowego i mieć podłoże immunologiczne albo infekcyjne.
Jeśli przyczyną reakcji zapalnej jest infekcja, objawy zwykle ograniczają się do wyraźnie określonego obszaru. W takim przypadku leki sterydowe nie są przepisywane.
Opóźnioną reakcję alergiczną nie sposób zdiagnozować albo prognozować. Może ona pojawić się i rozwijać zarówno po pierwszym, jak i po kolejnych przeprowadzonych zabiegach.
Pomimo tego, iż niechciane reakcje organizmu mogą pojawiać się po wprowadzeniu jakiegokolwiek wypełniacza na bazie kwasu hialuronowego, częstotliwość ich pojawiania się uzależniona jest od wprowadzonego produktu.
Różnice technologiczne w procesie produkcyjnym wypełniaczy są zazwyczaj poufne. Bardzo precyzyjnie zdiagnozowanie przyczyn pojawiania się powikłań związanych z danym produktem jest po prostu niemożliwe.
Diagnoza oraz leczenie opóźnionej reakcji alergicznej na wypełniacze na bazie kwasu hialuronowego
Ze względu na to, iż opóźnione objawy alergicznej reakcji pojawiają się po upłynięciu pewnego czasu po iniekcji wypełniacza, utrudnione jest zdiagnozowanie przyczyny i odnalezienie rozwiązania.
Reakcje alergiczne typu IV nie reagują na leki przeciwhistaminowe. Aby złagodzić objawy stanu zapalnego, konieczne jest stosowanie sterydów. Jeżeli pojawiły się grudki można usunąć je dzięki zastrzykom hialuronidazy.
Nie warto masować okolic, w których występuje stan zapalny. Takiego rodzaju rozwiązania mogą doprowadzić do nasilenia objawów.
Stan zapalny typu opóźnionego klasyfikuje się do tego rodzaju minimum po 2 miesiącach po wprowadzeniu wypełniaczy na bazie kwasu hialuronowego. I objawia się w postaci rozproszonego, zagęszczonego, niefluktuującego rumieniowego stanu zapalnego wszystkich obszarów, do których wprowadza się wypełniacz skórny. W przeciwnym razie pacjenci są zdrowi somatycznie.
Wspomniane reakcje mogą pojawiać się po wprowadzeniu jakiegokolwiek wypełniacza, jednak często jest to zależne od protokołu produkcyjnego.
Sukcesywna terapia reakcji alergicznej na wypełniacz w ciągu kilku dni jest możliwa tylko pod warunkiem nowoczesnego sposobu diagnozowania i prawidłowego leczenia.
W przypadku braku grudek poprawa może nastąpić z czasem i bez interwencji zabiegowca. Jednak w większości przypadków są przepisywane sterydy do podawania doustnego w celu szybkiego i stabilnego uzyskania efektu. A także w celu zmniejszenia ryzyka nawrotu.
Przyczyny powstawania reakcji alergicznych na produkty na bazie kwasu hialuronowego?
Do najbardziej rozpowszechnionych przyczyn możemy zaliczyć:
- Predyspozycje do powstania reakcji alergicznych. Reakcje negatywne w odpowiedzi na stosowanie produktów na bazie kwasu hialuronowego najczęściej wynikają z indywidualnych predyspozycji do alergii na ten składnik. Jest to najbardziej zauważalne po wstrzyknięciu kwasu hialuronowego. W takim przypadku pożądane jest całkowite wykluczenie wszelkich procedur iniekcyjnych, w tym wypełniaczy, biorewitalizacji i mezoterapii. Gdzie jednym z najważniejszych składników jest kwas hialuronowy. Dlatego ważne jest, aby przed wprowadzeniem kwasu hialuronowego dokładnie zapytać pacjenta o ogólną skłonność alergicznych.
- Występująca nietolerancja kwasu hialuronowego przez organizm. Występowanie alergii w wyniku stosowania preparatów na bazie kwasu hialuronowego z powodu jego indywidualnej nietolerancji jest dość rzadkie. Jednak reakcje niepożądane w tym przypadku są najbardziej wyraźne. Wstrząs anafilaktyczny stanowi szczególne zagrożenie, które jednak pojawia się w odpowiedzi na podawanie leków z HA w pojedynczych przypadkach i charakteryzuje się łagodnym lub umiarkowanym nasileniem.
- Reakcja negatywna na kwas hialuronowy pochodzenia zwierzęcego. Wypełniacze pierwszej generacji były produkowane na bazie kwasu hialuronowego pochodzenia zwierzęcego; najczęściej pozyskiwane z organicznych tkanek bydła. Taki kwas hialuronowy – nawet jeśli był dokładnie oczyszczony – nadal zawierał białka, lipidy i inne zanieczyszczenia najczęściej powodujące alergie. Nowoczesne wypełniacze, produkty do mezoterapii i biorewitalizacji zawierają syntetycznie pozyskany kwas hialuronowy, o największym stopniu oczyszczenia. W którego zawartości najczęściej nie znajdziemy żadnych innych organicznych związków.
- Reakcja alergiczna na zawarte komponenty dodatkowe. U niektórych klientów nie występują podrażnienia i inne objawy alergiczne po naniesieniu na skórę kremu, który zawiera kwas hialuronowy. A przy podawaniu kwasu hialuronowego w postaci wypełniacza lub rewitalizanta alergia występuje. O czym to świadczy? W przypadku wypełniaczy, niestety nadal może świadczyć o zanieczyszczeniach, więc warto sprawdzić skład i zgłosić to producentowi. W przypadku biorewitalizantów może to być spowodowane tym, iż takie produkty często zawierają dodatkowe substancje aktywne, na które klient może być uczulony.
