Podczas kampanii wyborczej poprzedzającej wybory parlamentarne w 2023 roku mieliśmy do czynienia z prawdziwą karuzelą obietnic. Jedną z nich były wakacje od ZUS dla przedsiębiorców, czyli możliwość skorzystania z przerwy w opłacaniu składek. Jak wiemy, obietnica ta uległa znacznemu okrojeniu. Jak ma być po jej wejściu w życie?
Izabela Kaźmierczak-Kamiennik
Wakacje od ZUS podstawa prawna
Podstawę prawną do skorzystania ze wspomnianej przerwy w opłacaniu składek ZUS, stanowi ustawa z dnia 9 maja 2024 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw.
Zgodnie z jej założeniami:
Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe za miesiąc kalendarzowy objęty zwolnieniem z opłacenia składek, są finansowane w ramach dotacji z budżetu państwa do FUS.
No dobrze, ale jak to wygląda w praktyce. Co jest ważne dla przedsiębiorców i kogo dotyczą owe wakacje?
Wakacje od ZUS dla kogo?
Zgodnie z art. 17a wspomnianej ustawy:
1. Na wniosek płatnika składek prowadzącego działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1, zwalnia się go z opłacenia należnych składek z tego tytułu na jego własne obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, za wskazany we wniosku miesiąc kalendarzowy, jeżeli:
1) w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku miał zgłoszonych do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i wypadkowego lub ubezpieczenia zdrowotnego nie więcej niż dziesięciu ubezpieczonych;
2) w ostatnich 2 latach kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku nie osiągnął przychodu z pozarolniczej działalności gospodarczej lub w co najmniej jednym roku z 2 ostatnich lat kalendarzowych poprzedzających rok złożenia wniosku osiągnął roczny przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro;
3) jako ubezpieczony w roku kalendarzowym poprzedzającym rok złożenia wniosku oraz w okresie od początku roku kalendarzowego złożenia wniosku do dnia złożenia tego wniosku nie wykonywał pozarolniczej działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego w roku kalendarzowym rozpoczęcia działalności gospodarczej lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej;
4) w miesiącu kalendarzowym poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku jako ubezpieczony podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Powyższe oznacza, że wakacje od ZUS:
- dotyczą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe;
- nie dotyczą składki zdrowotnej;
- dotyczą wyłącznie przedsiębiorców zatrudniających do 10 pracowników – uwaga! łącznie z przedsiębiorcą, czyli w praktyce do 9 osób;
- dotyczą przedsiębiorców, którzy osiągają przychody do 2 milionów euro rocznie;
- dotyczą przedsiębiorców, którzy nie wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy;
- dotyczą przedsiębiorców, którzy na miesiąc przed złożeniem wniosku podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej;
- nie powodują zawieszenia działalności gospodarczej;
- są zależne od wniosku przedsiębiorcy, a więc przedsiębiorca jako płatnik składek samodzielnie musi wystąpić z odpowiednim wnioskiem;
- nie są uzależnione od formy opodatkowania przedsiębiorcy, a więc dotyczą rozliczających się ryczałtem, kartą podatkową, na zasadach ogólnych czy też podatkiem liniowym;
- dotyczą wyłącznie jednego miesiąca kalendarzowego.
Ponadto zgodnie z ustawą zwolnienie z opłacenia składek stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa Unii Europejskiej dotyczących pomocy w ramach zasady de minimis. Zwolniony z opłacenia składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe może być płatnik składek, który dysponuje limitem pomocy de minimis co najmniej w wysokości sumy obowiązujących go we wskazanym miesiącu kalendarzowym składek na ubezpieczenia społeczne podlegających zwolnieniu.
Wakacje od ZUS: od kiedy i gdzie można składać wnioski?
Zgodnie z ustawą wniosek o skorzystanie z przerwy w opłacaniu składek będzie można złożyć za pomocą profilu informacyjnego udostępnionego przez ZUS.
Natomiast co do terminu składania wniosków, to jak możemy przeczytać w samej ustawie: ustawa wchodzi w życie pierwszego dnia miesiąca następującego po upływie 4 miesięcy od dnia ogłoszenia. Co oznacza, że pierwsze wnioski będzie można składać w listopadzie 2024 r.. A jak łatwo można się domyśleć wnioski te będą dotyczyć składek za grudzień 2024 r. Co przy pozytywnym rozpatrzeniu wniosku spowoduje możliwość skorzystania z wakacji od ZUS najszybciej w styczniu 2025 r.
Izabela Kaźmierczak-Kamiennik
Prawniczka, ekspertka prawa pracy i umów w biznesie. W sieci i mediach społecznościowych działa jako Prawnik Izabela. Jej misją jest wspieranie przedsiębiorców w byciu świadomym i profesjonalnym pracodawcą. Realizuje ją, wskazując odpowiednie narzędzia prawne w celu minimalizowania sytuacji kryzysowych i prowadzenia biznesu w sposób płynny.
