XIV Ogólnopolska Konferencja Trychologiczna, która odbywa się w Krakowie 15 i 16 kwietnia 2023, to bogactwo współczesnej wiedzy w tej dziedzinie. Kilka prelegentek zapowiada szerzej o czym będą mówić podczas konferencji, na którą wraz z organizatorami gorąco zapraszamy zainteresowanych problematyką.
Barbara Kielczyk
Co znajdziesz w artykule?
Holistyczne podejście zaczyna się od biologii komórki
Claudia Musiał: „Trychologia Przyszłości – Komórki Macierzyste jako Innowacje Biotechnologiczne”
Prelekcja w ramach XIV Ogólnopolskiej Konferencji Trychologicznej organizowanej przez Polskie Stowarzyszenie Trychologiczne zakłada omówienie mechanizmów senescencji komórkowej, czyli procesu starzenia się komórek, a także roli i zastosowania komórek macierzystych w trychologii i dziedzinach pokrewnych.
– Należy szczególnie podkreślić, że mechanizmy komórek macierzystych mieszków włosowych pełnią zasadniczą rolę w procesie łysienia androgenowego, łysienia plackowatego, a także dermatoz skórnych. Znajdują również bezpośrednie zastosowanie w terapiach pielęgnacyjnych (miejscowych, w postaci ekstraktów z roślinnych komórek macierzystych); a także leczniczych (w zakresie zabiegów z zakresu medycyny regeneracyjnej i estetycznej). W analogii do wspomnianych mechanizmów, zostanie również podkreślona rola indukatorów stresogennych inicjujących senescencję komórkową; jak również istota ekspozomu, w postaci czynników zewnątrz i wewnątrzpochodnych. Podczas wykładu zostanie również omówiona terapia egzosomalna w regeneracji mieszków włosowych na podstawie przeglądu literatury i dowodów naukowych – zapowiada Claudia Musiał, specjalistka kosmetologii bioestetycznej, trycholog.
Prelegentka podkreśla, że przyszłość trychologii kosmetologicznej i lekarskiej to terapie pielęgnacyjne oraz lecznicze; poparte licznymi dowodami naukowymi i badaniami klinicznymi, w nurcie nauki translacyjnej. To multidyscyplinarne podejście do zagadnienia łysienia czy dermatoz owłosionej skóry głowy, we współpracy z licznymi specjalistami z dziedziny medycyny. Wskazano to na łamach książki Trychologia Kosmetologiczna i Lekarska (Musiał C., PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2022).
Nowa era trychologii, to interdyscyplinarne podejście do nauki, z wykorzystaniem wiedzy z zakresu biologii, biochemii, inżynierii, a także biotechnologii. Przyszłość to także zrozumienie mechanizmów molekularnych i komórkowych, jako że holistyczne podejście zaczyna się od biologii komórki. Wspólnie rozpoczynamy nową, fascynującą erę tej dziedziny nauki.
Liszaj płaski w ujęciu funkcjonalnym
– Łysienia bliznowaciejące są coraz częściej spotykane w gabinetach trychologicznych. Każdy specjalista–trycholog powinien znać charakterystyczne cechy trichoskopowe i być wrażliwym na zgłaszane, niepokojące, a jednocześnie naprowadzające dolegliwości, jakimi są świąd (często nawet uporczywy świąd) i tkliwość skóry – stwierdza trycholog Weronika Słupek, autorka kolejnego wykładu.
Liszaj płaski mieszkowy (LPP) jest wariantem liszaj płaskiego (LP) który obejmuje mieszki włosowe. W konsekwencji przebiegu choroby zostają one trwale utracone. Zatem wczesna diagnoza i interwencja są niezmiernie ważne. Statystycznie kobiety są częściej dotknięte chorobą, a średni wiek zachorowania plasuje się na poziomie 51 lat. Ale są przypadki liszaja płaskiego mieszkowego nawet u dzieci – opisuje dalej wykładowczyni.
Ważna jest również wiedza co może być czynnikiem wyzwalającym. Na przykład są przypadki pojawienia się liszaja płaskiego po szczepieniu przeciwko covid-19. I przede wszystkim z jakimi chorobami może liszaj płaski współwystępować lub z jakimi przyszłymi zaburzeniami może się wiązać. To pozwala na wprowadzenie stanowczych działań mających na celu szukanie chorób współistniejących, ale też wdrożenie odpowiedniej profilaktyki np: monitorowanie parametrów związanych z dyslipidemią, chorobami sercowo–naczyniowymi.
– Kolejną sprawą będzie kwestia wprowadzenia terapii wspomagającej leczenie farmakologiczne, zaleceń dietetycznych i suplementacyjnych. Gdyż patrząc na chorobę, jaką jest liszaj płaski musimy mierzyć się ze stanem zapalnym, stresem oksydacyjnym, zaburzeniem mikrobiomu. W przebiegu liszaja płaskiego mieszkowego pojawiają się również niedobory. Częstym problemem jest niedobór witaminy D3, żelaza, ferrytyny. Problemem może być również zaburzenie funkcjonowania układu pokarmowego np.: zakażenie Helicobacter pylori czy szeroko rozumiana dysbioza. Zatem liszaj płaski nie może nam się kojarzyć tylko z zewnętrznym problemem. Najnowsze doniesienia pokazują, że należy patrzeć głębiej i analizować jego konsekwencje w całym organizmie – komentuje Weronika Słupek.
Monitorowanie stanu włosów w trakcie kuracji
Magdalena Szymczak-Kępka – psycholog-diagnosta, specjalistka trycholog i dyrektorka zarządzająca Hair Lab zapowiada z kolei:
– Praca z osobami tracącymi włosy może się okazać niezwykle trudna nie tylko dla osoby przeżywającej utratę; ale także dla wielu specjalistów. W wielu sytuacjach klienci nie potrafią racjonalnie ocenić swojej sytuacji włosowej sprzed wystąpienia problemu i po jego wystąpieniu. Do tego stały lęk przed łysieniem powoduje zaniedbanie wielu elementów pielęgnacyjnych (np. lęk przed myciem włosów). Co bardzo utrudnia pracę specjalistów i uzyskanie oczekiwanych efektów. Wykład ma na celu ukazanie pomocniczych narzędzi dla klienta i specjalisty trychologa, dermatologa. Finalnie pozwolą one w lepszy sposób monitorować przebieg schorzenia lub kuracji oraz nauczyć klienta adaptacyjnych nawyków włosowych.
Naturalne inhibitory 5-α-reduktazy w łysieniu androgenowym u kobiet
Lekarka Aleksandra Strobel-Pytel omówi prace nad poszukiwaniem alternatywnych metod leczenia łysienia androgenowego zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. Jak zapowiada renesans przeżywają leki roślinne o działaniu hamującym 5-α-reduktazę.
Statystycznie kobiety w średnim wieku doświadczają zmian w wyglądzie swoich włosów, często doświadczają łysienia nazywanego łysieniem typu żeńskiego. Łysienie androgenowe u kobiet zazwyczaj zaczyna się po menopauzie, ale może również wystąpić u kobiet w młodszym wieku.
Obecnie najczęściej stosowane terapie poza minoksidilem w formie zewnętrznej jest minoksidil w formie dosutnej. Także terapie oparte na spirolaktonie i lekach wpływających na gospodarkę hormonalną. Znaczna część terapii prowadzona jest za pomocą syntetycznych inhibitorów 5-α-reduktazy, takich jak finasteryd i dutasteryd. Leki te od dawna stosowane w formie doustnej są na nowo eksplorowane, badane i wykorzystywane jako leki do użytku zewnętrznego. Badania prowadzone również w kierunku wykorzystania dutasterydu w formie iniekcji śródskórnych dają nam nadzieje na nowe, celowane terapie o wysokim profilu bezpieczeństwa.
– Ze względu na daleki od optymalnego profil tolerancji i ograniczoną skuteczność aktualnie stosowanych metod terapii AGA trwają poszukiwania alternatywnych metod leczenia łysienia androgenowego zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn. W gąszczu tych leków co raz częściej wracamy do korzeni i renesans przeżywają leki roślinne o działaniu hamującym 5-α-reduktazę. Nie tylko ze względu na skuteczność, ale również niski odsetek pacjentów doświadczających skutków ubocznych stosowania terapii.
Badania te dotyczą m.in. fitoterapii, a szczególnie zastosowania w leczeniu. Mają one podobne, choć słabsze działanie, do finasterydu. W składzie wyciągu z kory śliwy afrykańskiej znajdują się fitosterole, garbniki, estry triterpenowe, kwasy tłuszczowe i fenolokwasy. Palma sabałowa to bezpośredni inhibitor 5-α-reduktazy. Nowym krokiem w rozwoju farmakoterapii tego schorzenia jest zastosowanie tych preparatów w formie terapii zewnętrznej – zapowiada prelegentka.
Problemy endokrynologiczne w gabinecie trychologicznym
Problemy endokrynologiczne w gabinecie trychologicznym w ujęciu zaburzeń funkcjonowania przewodu pokarmowego omówi mgr inż. Karolina Czyżowska, dietetyczka kliniczna.
– Najczęstszymi zaburzeniami endokrynologicznymi z jakimi można spotkać się w gabinecie trychologa jest niedoczynność tarczycy, z często współistniejącą chorobą Hashimoto, zespół policystycznych jajników oraz insulinooporność, z racji ich wpływu na kondycję włosów. Warto nadmienić, że dość częstą grupą pacjentek są kobiety z zaburzeniami miesiączkowania wynikającymi nie tylko w przebiegu PCOS, ale także w wyniku zaburzeń związanych z czynnościowym podwzgórzowym zanikiem miesiączki pochodzenia podwzgórzowego (FHA). W FHA podobnie jak w przypadku PCOS może także wystąpić obraz policystycznych jajników w badaniu ultrasonografiznym, insulinooporność czy np. wysokie androgeny. Stąd bardzo łatwo o nie trafną diagnozę – opowiada prelegentka.
I podkreśla, że wymienione problemy endokrynologiczne bardzo często wiążą się z zaburzeniami w obrębie funkcjonowania przewodu pokarmowego; zwłaszcza w obrębie mikrobioty jelitowej. Terapię należy więc dobrać indywidualnie i należy wziąć pod uwagę wykonanie odpowiedniej diagnostyki. Gdyż prawidłowo funkcjonujący układ pokarmowy odgrywa istotną rolę w pracy narządów wewnętrznych. I sprawnie funkcjonujący przekłada się na lepsze wysycenie organizmu człowieka witaminami i składnikami mineralnymi; niezbędnymi do prawidłowej pracy narządów oraz sprzyja utrzymaniu gospodarki hormonalnej w równowadze.
Niektóre kierunki badań naukowych związanych ze skórą głowy i włosami
Wymienione zagadnienia znajdą się też w syntetycznej postaci w przygotowanym przez Dominikę Dąbrowską-Wisłocką przeglądzie najnowszych doniesień i badań naukowych związanych z trychologią. Autorka jest kosmetolożką i trycholożką, współzałożycielką OnkoLABS.
Jak zaznacza w swej zapowiedzi w ostatnich latach zaobserwować można wzrost zainteresowania naukowców badaniami w obrębie skóry głowy oraz włosów. Intensywny rozwój prac w zakresie biotechnologii, inżynierii tkankowej, immunologii, mikrobiologii czy kosmetologii, pozwala na stosowanie coraz ciekawszych analiz i eksperymentów. Badacze z wielu placówek na całym świecie poszukują innowacji w leczeniu chorób skóry głowy i włosów oraz w odkrywaniu mechanizmów ich patogenezy i etiologii. Dotyczy to także pielęgnacji i suplementacji pomocnej w utrzymaniu ich prawidłowej kondycji. Ponadto w celu poprawienia jakości, skuteczności i bezpieczeństwa, opracowywane są ulepszenia obecnie stosowanych rozwiązań. Naukowcy sprawdzają również nowe składniki mające potencjalne zastosowanie w przypadku leczenia i pielęgnacji skóry głowy oraz włosów.
Przeprowadzane badania wpływają nie tylko na aspekty medyczne i estetyczne. Ze względu na wiele nieprzyjemnych odczuć związanych często ze schorzeniami skóry głowy (uporczywy świąd, uczucie pieczenia, ściągnięcia skóry, ból) prowadzą one do poprawy jakości życia pacjentów. O czym zatem będzie można usłyszeć w wystąpieniu Dominiki Dąbrowskiej-Wisłockiej?
– Jednym z popularnych kierunków badań dotyczących między innymi kuracji przeciw wypadaniu włosów, jest zastosowanie komórek macierzystych. Niewątpliwą zaletą takich zabiegów jest ich wysoka skuteczność, bardzo dobre zdolności regeneracyjne oraz bezpieczeństwo – zaznacza prelegentka. I kontynuuje:
– Podkreślana jest także rola mikrobiomu w jednostkach chorobowych skóry głowy i skuteczność miejscowego stosowania prebiotyków i probiotyków. Dowiedziono, że różnorodność mikrobiomu ma tendencję do zwiększania się wraz ze stopniem ciężkości przebiegu łuszczycy skóry głowy. Inne badania naukowe pokazały, że objawom świądu na skórze głowy towarzyszą zmiany w mikrobiomie.
Zaznacza, że poszukiwane są również nowe składniki pochodzenia naturalnego. Mogące zastąpić syntetyczne substancje lecznicze w terapii najczęściej występujących schorzeń trychologicznych. Na przykład w łuszczycy, atopowym zapaleniu skóry, łojotokowym zapaleniu skóry oraz łysieniu o różnej etiologii. Co więcej, wiele związków przebadanych już w obrębie skóry twarzy albo ciała wykazuje możliwe pozytywne zastosowanie na skórę głowy. Jednym z nich jest chitozan – naturalny polimer z grupy polisacharydów. Który ma zdolność do zwiększania zdolności regeneracyjnych skóry poprzez stymulację podziału fibroblastów i podwyższanie napływu komórek fagocytarnych w miejsce uszkodzenia skóry.
Wyniki badań
Oprócz wymienionych kierunków, pojawiają się prace związane ze starzeniem skóry głowy oraz włosów i skutecznością poszczególnych składników w zapobieganiu jego oznakom.
– Podczas wystąpienia pt. „Przegląd najnowszych doniesień i badań naukowych związanych z trychologią” na XIV Ogólnopolskiej Konferencji Trychologicznej nie zabraknie istotnych wyników badań naukowych związanych z kuracją schorzeń skóry głowy i pielęgnacją włosów, które pomogą trychologom w pracy z klientami. Słuchacze poznają też nowinki z naukowego świata, które być może już niedługo znajdą swoje zastosowanie w trychologii praktycznej – podsumowuje prelegentka.
Nowości i ciekawostek ze świata nauki i praktyki w programie konferencji znajduje się jeszcze więcej. Organizatorzy bowiem przygotowali kilkanaście nie mniej znaczących tematów, do zapoznania się z którymi serdecznie zapraszamy jako patron medialny. Część z prezentowanych zagadnień przedstawimy później w osobnych publikacjach na łamach Aesthetic Business.
