Branża usług kosmetycznych szacowana jest na 1,4 mld złotych i jej wartość wzrasta ok 10% rocznie [1]. Aż 66% polskich internautów deklaruje, że korzysta z usług kosmetycznych [2]. To oznacza zysk, ale również ryzyka prawne.
Natalia Stojanowska
Właściciele salonów kosmetologicznych, podobnie jak inni przedsiębiorcy, chcą zabezpieczyć swoje interesy w taki sposób, aby jak najlepiej chroniły ich biznesy. Zabezpieczenie prawne działalności jest czymś zupełnie normalnym, a dodatkowo – prawnie zalecanym.
Co znajdziesz w artykule?
Regulamin
Jednym ze sposobów ochrony prawnej jest posiadanie regulaminu salonu, który określa zasady korzystania z usług gabinetu. Między innymi metody zapisu na zabieg, zasady anulowania wizyty, zasady płatności i promocji, gwarancja usług i zwrot pieniędzy, zasady panujące w gabinecie czy uregulowanie prawa odmowy wykonania usługi.
Wiele osób tworzy regulamin samodzielnie i bardzo restrykcyjnie, nie zastanawiając się, czy takie zapisy są zgodne z prawem. Wiele osób robi to jednak niepoprawnie, ponieważ nie wie, że istnieje różnica pomiędzy zawieraniem umów z innym przedsiębiorcą (umowa B2B), a umowami zawieranymi z konsumentami (umowa B2C).
Kim jest klient salonu beauty?
Klientami salonów kosmetologicznych są osoby fizyczne – konsumenci, którzy wykonują zabiegi w celach prywatnych. Konsument to osoba fizyczna, która zawiera umowę z przedsiębiorcą, jednak ta umowa nie jest związana z jego działalnością gospodarczą lub zawodową.
W takiej relacji osoba fizyczna traktowana jest jako słabsza strona wymagająca większej ochrony.
Niedozwolone postanowienia w regulaminach
Dobrze przygotowany regulamin salonu kosmetologicznego będzie chronił jego właściciela. Należy jednak unikać umieszczania w regulaminach zapisów, które są niezgodne z prawem i nie wiążą klienta-konsumenta.
Niedozwolone postanowienia umowne zwane także klauzulami niedozwolonymi lub klauzulami abuzywnymi, to postanowienia, które są sprzeczne z prawem i nie chronią przedsiębiorcy.
Kiedy mamy do czynienia z niedozwolonym postanowieniem?
- umowa, w tym także w formie regulaminu, została zawarta z konsumentem;
- postanowienie regulaminowe nie zostało uzgodnione indywidualnie z konsumentem (nie było elementu negocjacji);
- zapis w regulaminie kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco narusza jego interesy (m.in. interesy ekonomiczne, gospodarcze czy moralno-społeczne);
- niedozwolone postanowienie nie dotyczy „głównych świadczeń stron” (nie chodzi zatem o sam zabieg, lecz elementy dodatkowe, m.in. pobieranie zadatku lub zaliczki, odpowiedzialność za wykonanie zabiegu, odpowiedzialność za rzeczy pozostawione w salonie).
Właściciele salonów kosmetologicznych posiadają gotowe wzory regulaminów, które z góry narzucają określone zasady postępowania w ramach współpracy. Klient nie ma możliwości negocjowania postanowień zawartych w regulaminie. Otrzymuje gotowy dokument do zapoznania się i podpisania.
Jakie zatem zapisy w regulaminie mogą być uznane za naruszające interesy konsumenta i sprzeczne z dobrymi obyczajami?
Niedozwolone postanowienia umowne, to takie, które w szczególności:
- wyłączają lub ograniczają odpowiedzialność względem konsumenta za szkody na osobie
- Osoby przebywające w salonie beauty korzystające z zabiegów robią to na własne ryzyko. Salon beauty nie ponosi odpowiedzialności za wszelkie urazy powstałe podczas korzystania z zabiegów.
- Klient zrzeka się wszelkich roszczeń w związku z wykonanym zabiegiem i nie będzie dochodził żadnych roszczeń.
- wyłączają lub istotnie ograniczają odpowiedzialność względem konsumenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania
- Reklamacje uwzględniane są wyłącznie w dniu wykonania zabiegu.
- Klient ma prawo złożyć reklamację wyłącznie za okazaniem paragonu fiskalnego.
- Salon kosmetologiczny zastrzega sobie możliwość opóźnienia realizacji wykonania usługi.
- Gabinet nie ponosi odpowiedzialności za przedmioty wartościowe oraz ubrania pozostawione w szatni, szafkach lub na terenie gabinetu.
- przyznają przedsiębiorcy uprawnienia do dokonywania wiążącej interpretacji umowy
- W przypadku jakichkolwiek wątpliwości związanych ze stosowaniem regulaminu, gabinet kosmetyczny ma prawo do jego wiążącej wykładni.
- przewidują uprawnienie przedsiębiorcy do określenia lub podwyższenia ceny lub wynagrodzenia po zawarciu umowy bez przyznania konsumentowi prawa odstąpienia od umowy
- W razie znacznego wzrostu cen towarów i usług cena wykonania zabiegu może zostać podwyższona.
- przewidują utratę prawa żądania zwrotu świadczenia konsumenta spełnionego wcześniej niż świadczenie przedsiębiorcy, gdy strony wypowiadają, rozwiązują lub odstępują od umowy
- W przypadku braku możliwości zrealizowania usługi przez salon beauty, zadatek zostanie zwrócony w wysokości uiszczonej przez klienta.
- W przypadku odstąpienia od umowy lub niewywiązania się z jej postanowień przez klienta, gabinet kosmetologiczny uprawniony jest do bezzwrotnego zatrzymania zaliczki.
- W wypadku rezygnacji klienta z wykonania usługi przez salon beauty ewentualnie uniemożliwienie przystąpienia do wykonania usługi, strony zgodnie ustalają, że przedpłata nie zostanie zwrócona.
- przewidują postanowienia, z którymi konsument nie miał możliwości zapoznać się przed zawarciem umowy
- Klient oświadcza, że dokładnie zapoznał się ze wszystkimi postanowieniami niniejszego regulaminu oraz załącznikami do niego i nie zgłasza wobec nich jakichkolwiek roszczeń.
Nie wiąże klienta
Zawarcie w regulaminie salonu postanowień, które są uznane za niedozwolone, jest niezgodne z prawem. Taki zapis nie wiąże klienta i nie zwalnia właściciela salonu z jego odpowiedzialności.
Co więcej, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) może nałożyć na przedsiębiorcę – w drodze decyzji – karę pieniężną w wysokości do 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary; jeżeli przedsiębiorca ten, choćby nieumyślnie dopuścił się naruszenia zakazu stosowania we wzorcach umów (regulaminach) zawieranych z konsumentami niedozwolonych postanowień umownych.
W 2021 r. Prezes UOKiK nałożył kary w łącznej wysokości 3,3 mln zł w związku z uznaniem postanowień wzorca umowy za niedozwolone[3].
Sprawdź swój regulamin!
Prezes UOKiK prowadzi rejestr klauzul, które były wykorzystywane w umowach/regulaminach i które zostały uznane za niedozwolone. Rejestr dostępny jest pod adresem: https://rejestr.uokik.gov.pl
Natalia Stojanowska
Radca prawny, mediatorka, praktykuje prawo w dziedzinie umów, e-commerce, RODO, zarządzania bezpieczeństwem informacji. Absolwentka Programu LL.M. – prawo amerykańskie na Uniwersytecie Oregońskim w Oregonie, USA. Wspiera prawnie biznesy online w ich działalności. Pomaga przy tworzeniu sklepów online i wprowadzaniu e-produktów do sprzedaży online. Pokazuje, jak sprzedawać w sieci zgodnie z prawem. Autorka książki „Konkurs w social mediach. Jak przeprowadzić go zgodnie z prawem?” Na swoim blogu www.stojanowska.com/blog pomaga przedsiębiorcom zrozumieć zawiłości prawne.
[1] Raport. Beauty & the Future. Unikalne badanie branży beauty, https://mobileinstitute.eu/beauty-and-the-future, dostęp: 05.10.2022 r.
[2] Raport. Rynek usług kosmetycznych w Polsce. Trendy, kierunki rozwoju, strategie i metody działania, Warszawa/Łódź, marzec 2022, https://www.gabi.net.pl/pub/dokumenty/rynek_uslug_kosmetycznych.pdf, dostęp: 05.10.2022 r.
[3] UOKiK, Sprawozdanie z działalności UOKiK – rok 2021, https://uokik.gov.pl/publikacje.php?tag=1, dostęp: 05.10.2022 r.