PEG w kosmetykach – co to jest, czy jest się czego bać?

Analizując skład INCI podany na opakowaniu kosmetyku niejednokrotnie znalazłaś/eś w nim surowiec z PEG w nazwie. Surowce te były od lat wykorzystywane w kosmetykach i nie tylko, bo również w lekach i szczepionkach. Piszę „były” ponieważ od dobrych kilku lat owiane są złą sławą i odrzucane przez konsumentów. Poza tym w dobie mody na kosmetyki naturalne zabrakło dla nich miejsca w recepturach. Czy czarny PR PEG-ów i obawy krążące na ich temat w intrenecie są uzasadnione? Odpowiedź na to pytanie znajdziecie poniżej.

Aneta Kołaczek

Czym są PEG-i?

PEG to skrót od Polyethylene Glycol, czyli glikolu polietylenowego. PEG-i są syntetycznymi polimerami powstającymi w wyniku reakcji polimeryzacji tlenku etylenu. Polimery to substancje chemiczne zbudowane z wielu (poli) powtarzających się jednakowych jednostek (merów). PEG-i w zależności od ilości jednostek zawartych w cząsteczce różnią się stanem skupienia i właściwościami. W kosmetykach pełnią rolę:

• emulgatorów – emulgator to surowiec umożliwiający trwałe połączenie się fazy wodnej i olejowej emulsji, czyli kremu, balsamu czy mleczka do demakijażu;
• zagęstników – zagęstniki lub innymi słowy modyfikatory reologii, to surowce mające wpływ na konsystencję produktu;
• solubilizatorów – solubilizator to surowiec umożliwiający wprowadzenie olejków (np. kompozycji zapachowej czy olejków eterycznych) do wodnego roztworu;
• środków powierzchniowo czynnych, innymi słowy: detergentów, środków myjących.

Czy stosowanie PEG-ów w kosmetyce jest bezpieczne?

PEG-i to surowce od wielu lat wykorzystywane w kosmetyce i farmacji. Surowce, dla których dostępne są pełne dane toksykologiczne i pozytywne wyniki wielu badań i analiz.

Bezpieczeństwo PEG-ów było oceniane m.in. przez CIR (Cosmetic Ingredient Review) – niezależną instytucję naukową powołaną w 1976 r. w Stanach Zjednoczonych; mającą na celu ocenę bezpieczeństwa składników kosmetycznych.

Raport CIR z 2010 r. potwierdza bezpieczeństwo stosowania PEG-ów w kosmetykach. Analiza danych toksykologicznych przeprowadzona przez CIR potwierdza, że PEG-i nie są składnikami genotoksycznymi, rakotwórczymi, nie wykazują szkodliwego wpływu na rozrodczość. Ponadto CIR uznał, że PEG-i są niedrażniące i nie uczulają. Niewielki potencjał uczulający wykazano jedynie u osób ze skórą wrażliwą.

CIR aktualizuje swoje opinie co kilka lat na podstawie nowych, pojawiających się z roku na rok danych. Aktualizacja raportu przygotowana w 2017 r. ponownie potwierdziła bezpieczeństwo stosowania PEG-ów w kosmetykach.

Moglibyśmy zatem zadać pytanie:

Skąd się wzięły wątpliwości co do PEG-ów?

Internet pełen jest niezweryfikowanych danych na temat składników kosmetycznych. Na wielu blogach i forach pojawia się informacja o rakotwórczym działaniu PEG-ów. Od razu tę plotkę dementuję – PEG-i nie są rakotwórcze.

Obawy o potencjalne rakotwórcze działanie PEG-ów wiążą się z możliwą obecnością w ich składzie nieznacznej ilości 1,4-dioksanu – traktowanego jako zanieczyszczenie. 1,4-dioksan jest produktem ubocznym w procesie powstawania niektórych surowców, m.in. PEG-ów.

Według Komitetu Naukowego ds. Toksyczności, Egzotoksyczności i Środowiska 1,4-dioksan stosowany w dużych dawkach może wykazywać działanie rakotwórcze. Związek ten jest zabroniony do stosowania w kosmetykach. Rozporządzenie nr 1223/2009 regulujące rynek kosmetyczny dopuszcza jednak obecność w surowcach kosmetycznych nieznacznej ilości substancji niedozwolonych, jeżeli nie mają one wpływu na bezpieczeństwo kosmetyku.

Według FDA Amerykańskiej Agencji Żywności i Leków śladowe ilości 1,4-dioksanu obecne w surowcach kosmetycznych nie stanowią zagrożenia dla zdrowia. Podobną opinię wystosował Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów (SCCS).

Opinia SCCS z 2015 roku mówi, że kosmetyki zanieczyszczone 1,4-dioksanem w ilości do 10 ppm nie stanowią zagrożenia dla zdrowia. Jednostka ppm oznacza parts per milion i określa ile cząsteczek związku chemicznego przypada na 1 milion cząsteczek roztworu.

FDA analizując skład surowców kosmetycznych na przestrzeni lat zauważyło spadek poziomu zawartości 1,4-dioksanu w surowcach kosmetycznych. Obecność zanieczyszczenia 1,4-dioksanem w poszczególnych partiach surowca jest ściśle monitorowana przez producenta.

Czy możemy czuć się bezpiecznie?

Każdy kosmetyk obecny w sprzedaży – zgodnie z prawem – musi posiadać raport bezpieczeństwa. Jest to analiza przygotowywana przez wykwalifikowanego safety assesora. Zgodnie z literą prawa safety assesor musi posiadać wykształcenie i praktyczne doświadczenie w dziedzinie farmacji, toksykologii, medycynie lub innej zbliżonej gałęzi nauki.

Safety assesor przygotowując raport bezpieczeństwa bierze pod uwagę m.in.:

• skład produktu,
• jego właściwości fizyko-chemiczne,
• jakość mikrobiologiczną,
• jakość surowców użytych do produkcji,
• właściwości materiału z jakiego zostało wykonane opakowanie,
• normalne i dające się racjonalnie przewidzieć stosowanie produktu,
• narażenie na działanie produktu kosmetycznego i jego składników.

Raport bezpieczeństwa uwzględnia profil toksykologiczny zastosowanych składników, stopień oddziaływania składników ze skórą, grupę docelową użytkowników oraz sposób stosowania. Bierze również pod uwagę obecność ewentualnych zanieczyszczeń w surowcach i materiale opakowania.

Ocena bezpieczeństwa jest bardzo szczegółową i dogłębną analizą potwierdzającą, że kosmetyk, który aplikujemy na skórę jest bezpieczny.

Aneta Kołaczek

Absolwentka chemii i Podyplomowych Studiów Zarządzania Marką. Technolog kosmetyków, autorka publikacji w mediach branżowych, obserwatorka trendów. Uczestniczka szkoleń, konferencji, targów i webinarów dotyczących kosmetologii i przemysłu kosmetycznego. Absolwentka chemii i Podyplomowych Studiów Zarządzania Marką. Technolog kosmetyków, autorka publikacji w mediach branżowych, obserwatorka trendów. Uczestniczka szkoleń, konferencji, targów i webinarów dotyczących kosmetologii i przemysłu kosmetycznego.

Bibliografia

1. PEG w kosmetykach – co to jest, czy jest się czego bać? (kosmopedia.org)
2. Czy PEG-i są szkodliwe dla zdrowia? – Kosmopedia
3. Glikol Polietylenowy (PEG) – co to jest? Bezpieczeństwo PEG (kosmopedia.org)
4. PEG-i w kosmetykach są rzeczywiście rakotwórcze? Jaka jest ich rola? (etwojfarmaceuta.pl)
5. Jak się ocenia bezpieczeństwo kosmetyków? | Kosmopedia