Skuteczne wykorzystanie retinolu w terapii antystarzeniowej

Popularność retinolu w salonach kosmetycznych jest z roku na rok coraz większa. Jednak nie zawsze jest wykorzystywany jego szeroki wachlarz możliwości. Trzeba mieć na uwadze, że retinizacja powinna być sukcesywnie wprowadzana do pielęgnacji skóry dojrzałej, również gdy nie ma wskazań terapeutycznych.

Marta Pardyak

Celowo używam słowa retinizacja, aby podkreślić znaczenie synergii podwójnego działania, którą daje połączenie retinolu i retinaldehydu. Te dwie substancje dopiero po przeniknięciu przez warstwę rogową naskórka przemieniają się w kwas retinowy. A ten ma największe oddziaływanie na skórę w terapiach, jak i prewencji przeciwstarzeniowej. 

Biologiczna aktywność retinolu stymuluje EGF, a tym samym komórki macierzyste do pracy. Dzięki temu skóra dojrzała sama wypracowuje system regeneracji i odnowy – tak ważny przy starzeniu skóry. 

Działanie retinolu na skórę dojrzałą 

Chciałabym zwrócić uwagę na szerokie spectrum oddziaływania retinolu, gdyż samo stwierdzenie, że retinol „działa odmładzająco” to stanowczo za mało. 

Najważniejsze cechy retinolu, dzięki którym możemy uzyskać satysfakcjonujący efekt w kuracjach anti-aging to: 

* wzrost produkcji GAGs; 

* zmniejszenie gęstości melaniny w naskórku, a tym samym zmniejszenie przebarwień; 

* produkcja kolagenu i elastyny poprzez stymulowanie aktywności fibroblastów; co istotne retinol wykazuje zdolność regeneracji włókien kolagenowych, jak również, spowolnienie ich całkowitego rozpadu;

* redukcja desmosomów, 

* pobudzenie proliferacji keratynocytów, 

* normalizacja produkcji sebum,

* skuteczna terapia antytrądzikowa, 

* zahamowanie rozwoju łojotokowego zapalenia skóry (także skóry głowy i łupieżu tłustego);

* ochrona komórek Langerhansa, 

* zmniejszenie keratynizacji naskórka. 

Retinizacja – synergia podwójnego działania, którą daje połączenie retinolu i retinaldehydu, mające największe oddziaływanie na skórę w terapiach i prewencji przeciwstarzeniowej. 

Powyższe wyszczególnione cechy retinolu korzystnie wpływają na kondycję skóry dojrzałej, która znacznie poprawi gęstość i elastyczność. Spowolnienie powstawania zmarszczek, odpowiedni poziom wilgoci skóry i przede wszystkim zdolność samoregeneracji w terapii antystarzeniowej, to główne zalety stosowania retinolu. 

Retinol a fotostarzenie skóry 

Warto podkreślić, że sam retinol znakomicie radzi sobie nie tylko z procesem starzenia, ale i z fotostarzeniem skóry. Taka terapia retinolem ma działanie sprawcze na szkody wywołane przez promieniowanie UV. 

Najpoważniejsze deficyty skóry spowodowane promieniowaniem UV: 

• degradacja kolagenu – badania wykazują, że osoby opalające się bez żadnego zabezpieczenia przez 10 lat starzeją się 5 razy szybciej w stosunku do osób, które opalały się z zabezpieczeniem przed słońcem. Głównym powodem tak dużego kontrastu jest właśnie zanik kolagenu, który jak wiadomo odpowiada za elastyczność i sprężystość skóry. Ważne jest, aby pamiętać, że promienie UV osłabiają włókna kolagenowe, które posiadają naturalną zdolność odnowy. Wpływa to nie tylko na gorszą kondycję skóry, ale również na pogorszenie wzroku, bóle stawów, wypadanie włosów, słabe paznokcie. 

• wzrost produkcji melaniny – promienie słoneczne aktywują tyrozynę, która przyspiesza z kolei produkcję barwnika skóry. Niestety brak ochrony skóry przed UV powoduje, że melanocyty nie funkcjonują prawidłowo, a to wpływa na nierównomierne rozmieszczenie melaniny. Przebarwienia są najczęściej spotykanym defektem skóry, po 30. roku dotyczą one co czwartej kobiety. Promieniowanie UV odpowiada również za tzw. plamy starcze. Te mogą nasilać się także pod wpływem zaburzeń hormonalnych (np. menopauza), zażywanych leków, czy też różnych substancji fotouczulających (olejki eteryczne, perfumy, kosmetyki). 

Retinol znakomicie radzi sobie nie tylko z procesem starzenia, ale i z fotostarzeniem skóry. 

Retinol w leczeniu trądziku dorosłych 

Retinol z powodzeniem może być także stosowany w kuracji antytrądzikowej u osób dorosłych. Będzie tam spełniać dwukierunkowe zadanie – przeciwzmarszczkowe i antybakteryjne. 

Leczenie trądziku u osób dorosłych nie różni się znacznie od leczenia trądziku u osób młodych. Z tą różnicą, iż wyleczenie trądziku dorosłych jest znacznie trudniejsze. Natomiast sama forma leczenia zmian trądzikowych jest taka sama. W gabinetach kosmetycznych terapia retinolem to jedna z najpopularniejszych metod leczenia trądziku i stanów potrądzikowych. Intensywne działanie normalizujące, jakie zapewnia retinol i jego pochodne, daje wymierne efekty w przypadku każdej odmiany trądziku (możliwej do leczenia retinolem). Dobrze skomponowana kuracja nie tylko wyreguluje stan skóry, ale co najważniejsze – zapobiegnie powstawaniu trądziku w przyszłości. Oczywiście zakładając, iż skóra będzie odpowiednio pielęgnowana i chroniona. 

Wpływ retinolu na trądzik to: 

• zahamowanie wydzielania sebum – normalizacja łojotoku;

• zniwelowanie niedoskonałości skóry (grudki, krostki, zaskórniki); 

• zmniejszenie lub całkowity zanik blizn potrądzikowych; 

• zwężenie rozszerzonych porów;

• keratynizacja naskórka; 

• działanie przeciwłupieżowe, normalizujące przetłuszczanie włosów.

Leczenie trądziku u dorosłych nie różni się znacznie od leczenia trądziku u osób młodych, lecz wyleczenie go u dorosłych jest znacznie trudniejsze.

Powikłania w kuracjach retinolem 

Szalenie ważne dla mnie jest, aby zdać sobie sprawę, że każdy klient powinien mieć indywidualnie dobraną terapię. Poczynając od stężenia, a kończąc na długości kuracji. To właśnie źle dobrana proporcja stężenia retinolu do rodzaju skóry powoduje powikłania, a nie sam retinol. 

Najczęstsze powikłania jakie mogą nastąpić w kuracjach retinolem to: 

• podrażnienie, zaczerwienienie, rumień, rozszerzone naczynia krwionośne; 

• świąd, mrowienie, swędzenie; 

• alergia (niekoniecznie musi występować w miejscu leczenia np. w przypadku leczenia trądziku może wystąpić na szyi lub na uszach). Wyjątek stanowią odczyny fotoalergiczne – wiadomo, że retinol w połączeniu z promieniowaniem UV wywoła na skórze wzmożony odczyn alergii. Niezbędne jest więc stosowania ochrony UV na poziomie SPF 50, aby ustrzec klienta przed tego rodzaju problemem. 

• intensywne łuszczenie skóry, nadmierna suchość (również warg). 

Źle dobrana proporcja stężenia retinolu do rodzaju skóry powoduje powikłania, a nie sam retinol. 

Aby zabezpieczyć się przeciwko niepożądanym powikłaniom – w zależności od stopnia ich nasilenia – należy zmniejszyć odstęp między aplikacjami, przyjmować leki przeciwhistaminowe. Albo w ostateczności całkowicie zrezygnować z kuracji retinolem. 

Jak wspomniałam retinol ma dobroczynny wpływ na skórę, jeżeli tylko jest bezpiecznie i świadomie stosowany. Dzisiejsza technologia umożliwia tak optymalne dostosowanie stężeń i transportowania retinolu do skóry właściwej, że każdy powinien z mocy tej wspaniałej substancji korzystać. Znaczenie retinolu powinno być wykorzystywane głównie w procesie starzenia skóry. Bo to właśnie w tym procesie retinol oddziałuje z największą siłą. W połączeniu z zabiegami z zakresu kosmetologii estetycznej może wspaniale utrzymywać elastyczną skórę wiele lat. 

Marta Pardyak

Kosmetolog